Πάτρα, Η Πύλη της Ελλάδας προς τη Δύση
Αρχαίο Πνεύμ’ αθάνατο, αγνέ πατέρα
του ωραίου, του μεγάλου και τ' αληθινού,
κατέβα, φανερώσου κι άστραψε εδώ πέρα
στη δόξα της δικής σου γης και τ' ουρανού.
Από τον Ολυμπιακό Ύμνο του γεννημένου στην Πάτρα Κωστή Παλαμά
Η καλύτερη θέα της Πάτρας μπορεί να βρεθεί στην κορυφή των 192 σκαλοπατιών τα οποία οδηγούν από το τέρμα του πεζόδρομου Αγίου Νικολάου στο ηλικίας χιλίων πεντακοσίων ετών Κάστρο. Το Κάστρο βρίσκεται στην αρχαία ακρόπολη της πόλης, με τη θάλασσα στα δυτικά της. Αν ο αναβάτης μπορεί να αντισταθεί στον πειρασμό να κοιτάξει πίσω κατά τη διάρκεια της ανόδου, μπορεί να κάνει στροφή τριακοσίων εξήντα μοιρών, όταν φθάσει στην κορυφή και να ανταμειφθεί με μια υπέροχη θέα της πόλης που κατηφορίζει προς τον Κόλπο που αποτελεί είσοδο του Ιονίου Πελάγους.
Δεκαέξι χιλιόμετρα πέρα από το νερό προς τα βορειοδυτικά, σε ευθεία γραμμή με την φθίνουσα οδό του Αγίου Νικολάου, εξέχει από την αχλύ της θάλασσας, όμοιος με φρεσκοκομμένη γωνιά ενός ψωμιού, ο όγκος εννιακοσίων μέτρων ύψους του όρους Βαράσοβα. Το βουνό μοιάζει με νησί, αλλά είναι ένα ακρωτήριο της ηπειρωτικής Ελλάδας, στην απέναντι ακτή του Κόλπου.
Η Πάτρα διαιρείται σε μια παλαιότερη, άνω πόλη με πολλά αναπαλαιωμένα νεοκλασικά κτίρια, και μια χαμηλότερη, πιο πρόσφατα αναπτυγμένη πόλη, με στριφογυριστά δρομάκια και σκάλες που συνδέουν τα δύο.
Απέχοντας διακόσια τριάντα χιλιόμετρα δυτικά από την Αθήνα, η Πάτρα βρίσκεται δυτικά ακριβώς του στενού στομίου του Κορινθιακού κόλπου, στη βορειοδυτική ακτή της Πελοποννησιακής χερσονήσου. Τρία από τα «Επτάνησα», των επτά νησιών δυτικά της ηπειρωτικής Ελλάδας, είναι περίπου δύο ώρες με το πλοίο από την Πάτρα, την τρίτη σε μέγεθος πόλη της χώρας με πληθυσμό διακοσίων δεκατριών χιλιάδων κατοίκων στη μητροπολιτική περιοχή της. Τα τρία αυτά νησιά, το καθένα με τη δική του ξεχωριστή ομορφιά, είναι η Ζάκυνθος, η Κεφαλονιά, και η πατρίδα του ομηρικού Οδυσσέα, Ιθάκη.
Ένας από τους λόγους για τους οποίους η Πάτρα μπορεί να ονομασθεί Πύλη της Ελλάδας προς τη Δύση είναι ότι χιλιάδες Έλληνες μετανάστες πέρασαν από το λιμάνι της στο δρόμο τους προς νέα εδάφη, κυρίως προς τις ΗΠΑ, στα τέλη του 19ου και αρχές του 20ού αιώνα. Ένας άλλος λόγος είναι ότι η Πάτρα αποτελεί ακόμα και σήμερα σημαντικό ναυτιλιακό κέντρο. Έχει συνεχή στενή επικοινωνία και εμπορικές σχέσεις με την Ιταλία και την υπόλοιπη Δυτική Ευρώπη.
Ο ιδρυτής της Πάτρας, Πατρέας, ένωσε τρεις μικρές πόλεις-κράτη γύρω στο 1500 π.Χ. δίνοντας το όνομά του στο νέο αυτό δήμο της βορειοδυτικής ακτής της Πελοποννήσου. Ο τόπος ήταν μια σχετικά ήσυχη αγροτική περιοχή για περισσότερα από χίλια χρόνια, με κάποιους περιστασιακούς μόνον πολέμους.
Η Πάτρα έγινε σημαντική πόλη περίπου το 150 π.Χ., όταν οι Ρωμαίοι κατέλαβαν την περιοχή και το 25 π.Χ. ο Καίσαρας Αύγουστος έχτισε εκεί γύρω μια αποικία. Κάποια στιγμή στις αρχές του πρώτου αιώνα, μ.Χ., ο Απόστολος Ανδρέας, αδελφός του Αποστόλου Πέτρου, επισκέφθηκε την Πάτρα. Η εκκλησία του Αγίου Ανδρέα, στο χαμηλότερο μέρος της πόλης, στέγη για μερικά από τα λείψανα του, είναι η μεγαλύτερη εκκλησία της Ελλάδας.
Στα δυτικά του Κάστρου βλέπουμε το Ρωμαϊκό Ωδείο, για το οποίο ο αρχαίος περιηγητής Παυσανίας γράφει το 170 μ.Χ. ότι έχει «την πιο όμορφη διακόσμηση που έχω δει ποτέ, εκτός, βέβαια, από εκείνο της Αθήνας».
Το Νέο Αρχαιολογικό Μουσείο βρίσκεται ακριβώς δίπλα στην Εθνική Οδό Πατρών-Αθηνών. Είναι το δεύτερο μεγαλύτερο μουσείο στην Ελλάδα. Άνοιξε το 2009, διαθέτει τοίχους βίντεο, ψηφιδωτά από ανασκαφές ρωμαϊκών επαύλεων, και ανοιχτά εκθέματα χωρίς φραγμούς ανάμεσα σ’ αυτά και τον επισκέπτη. Εκθέματα του μουσείου παρουσιάζουν μια εξαιρετική εικόνα της καθημερινής ζωής της αρχαίας Πάτρας.
Με ένα πανεπιστήμιο και ένα Τεχνολογικό Ινστιτούτο, η Πάτρα έχει ένα μεγάλο πληθυσμό φοιτητών. Το καρναβάλι της Πάτρας, μια σειρά από φεστιβάλ που διοργανώνονται κάθε χειμώνα στην πόλη, είναι ένα από τα μεγαλύτερα του είδους του στην Ευρώπη και προσελκύει χιλιάδες επισκέπτες.
Το Δασύλλιο είναι μια δασώδης περιοχή πάνω από την πόλη με μια όμορφη θέα στη γύρω περιοχή και με πεύκα που σκιάζουν τα μονοπάτια του. Είναι γνωστό ως «μπαλκόνι της Πάτρας» και έχει ένα τουριστικό περίπτερο.
Η Πάτρα έχει μια σειρά από ελκυστικές πλατείες, μεταξύ των οποίων η Πλατεία Όλγας γεμάτη φυτά και δέντρα, η Πλατεία Αγίου Γεωργίου, και τα Ψηλαλώνια.
Το σπίτι όπου γεννήθηκε ο ποιητής Κωστής Παλαμάς, που έγραψε τον Ολυμπιακό Ύμνο, έχει πρόσφατα αγοραστεί από έναν Ελληνοαμερικανό με σκοπό να αποκατασταθεί και να μετατραπεί σε μουσείο. Στο ίδιο σπίτι γεννήθηκε κι η Ιταλίδα συγγραφέας Ματθίλδη Σεράο.
Η γέφυρα Ρίου-Αντιρρίου, η μεγαλύτερη σε μήκος στην κατηγορία της στον κόσμο, απλώνεται επί 2,88 χιλιόμετρα στο στενότερο στενό του Κορινθιακού Κόλπου, ο οποίος χύνεται στον Πατραϊκό Κόλπο στα δυτικά του. Η γέφυρα είναι ένα έργο απαράμιλλης ομορφιάς, και έχει αποκληθεί αριστούργημα της μηχανικής κατασκευαστικής τέχνης.
Εκτός από τα νοτιότερα τρία νησιά των Επτανήσων, υπάρχουν και άλλα ενδιαφέροντα μέρη έξω από την Πάτρα, συμπεριλαμβανομένου του Τείχους Δυμαίων ή Κάστρο της Καλογριάς μία προϊστορική μυκηναϊκή ακρόπολη, που λέγεται ότι το έχτισε ο Ηρακλής, 35 χιλιόμετρα νοτιοδυτικά, η Αρχαία Ολυμπία 60 χιλιόμετρα προς το νότο, και το Οινοποιείο της εταιρείας Αχαΐα Κλάους, οκτώ χιλιόμετρα νοτιοανατολικά της πόλης. Η περιοχή είναι ένας από τους αρχαιότερους αμπελώνες στην Ελλάδα. Η παχύρρευστη γλυκειά Μαυροδάφνη της Αχαΐα Κλάους αποτελεί μια αγαπημένη πρακτική θεραπεία για τα κρυολογήματα και το βήχα.
Υπάρχουν πολυάριθμες παραλίες πάνω στον παραλιακό δρόμο προς τα νότια και τα δυτικά της Πάτρας. Είτε πρόκειται, λοιπόν, για μια χειμωνιάτικη απόδραση με στόχο το καρναβάλι, είτε για θερινές διακοπές με στόχο τις κοντινές παραλίες, τα ιστορικά αξιοθέατα ή τη νυχτερινή ζωή της πόλης, η Πάτρα είναι ένα υπέροχο μέρος για τον επισκέπτη.
